Judith ontgoochelt een héél klein beetje

 

Toen aan het begin van deze eeuw de werken werden opgestart voor de bouw van een ondergrondse garage aan het Sint-Pietersplein van Gent, kregen archeologen eerst vrij spel om de ondergrond ervan een keertje deftig te onderzoeken. 

 

 

Ooit was de Sint-Pietersabdij vele malen groter geweest dus er zou vast wel in die ondergrond nog een en ander te vinden zijn. 

En of er wat te vinden was! Een aantal graven werden gevonden nabij de fundamenten van wat eens een Karolingische kerk moet zijn geweest en één ervan bleek wel een heel erg belangrijk graf te zijn. 

Zou het mogelijk zijn dat dit graf de laatste rustplaats was van Judith, dochter van Karel de Kale en oermoeder van de graven van Vlaanderen? 

Het skelet werd onderzocht, historisch materiaal werd uitgepluisd  maar de wetenschap stond pakweg twintig jaar geleden nog niet waar ze vandaag de dag staat en dus werden de resten van de vermeende Judith in een kartonnen doos gestopt en keurig opgeborgen in de boekentoren. 

 

Is zij het of is zij het niet?

 

De doos kwam zo stilaan onder het stof te liggen maar toen kwamen programmamakers met Tom Waes als presentator op het idee om "Het verhaal van Vlaanderen" te maken en zodoende  kwamen ze ook in de Gentse boekentoren terecht. Het zijn de makers van de TV-serie geweest die er bij de Gentse professoren op aangedrongen hebben om vooral nog een keertje werk te maken van de zoektocht naar wie die dame in het graf is geweest. 

De TV-reeks heeft op veel bijval kunnen rekenen. Al wie ook maar een beetje geïnteresseerd is in de geschiedenis van Vlaanderen heeft ze gezien. Ook de jeugd  op onze schoolbanken vindt het vak geschiedenis plots weer heel cool. 

Overal te lande werden lezingen en voordrachten georganiseerd en ook ik heb in het voorjaar 2023 een lezing bijgewoond in de Sint-Pietersabdij. Want een multidisciplinair team van professoren hebben het skelet van onder het stof gehaald en er samen het hoofd over gebogen. En tijdens die lezing kwamen ze met fantastische resultaten want de wetenschap staat intussen stukken verder. Maar wat ze toen wisten te vertellen was nog maar een tipje van de sluier. Onderzoek liep nog volop.

 

Dit alles heeft nu geresulteerd in de prachtige tentoonstelling "Judith" in de Sint-Pietersabdij. En ik ben er razend benieuwd naar toe gegaan. 

Het is een prachtige tentoonstelling geworden, echt waar. Hoewel ze de naam "Judith" draagt gaat ze veel verder dan dat.  De tentoonstelling schets o.a. hoe Karel de Grote (overgrootvader van Judith) zijn rijk uitbouwt, hoe zijn kleinzoon Karel de Kale zijn vaderlijke gezag gebruikt om middels het uithuwelijken van zijn dochter Judith zijn rijk veilig te stellen tegen de invallen van de Vikingen, maar ook leert de bezoeker wat een bende ruziënde familieleden die Karolingers eigenlijk wel waren.

Prachtige voorwerpen en schitterende boeken worden tentoongesteld. 

 

Gouden riemtong van een koninklijke zwaarduitrusting

Afgietsel van het zegel van Karel de Kale

 

Daar komen de Vikingen

Boudewijn met de IJzeren arm, eerste graaf van Vlaanderen

Verder laat de tentoonstelling zien hoe de dag van vandaag een skelet kan worden onderzocht en hoe tanden en skelet kunnen vertellen of dat wat we weten over een historische figuur klopt met het pure wetenschappelijk onderzoek. 

 

Op basis van de schedel kan nu ook worden onderzocht hoe een overledene er heeft uitgezien en kan het gelaat worden gereconstrueerd. 

 

Is dit Judith?

Of we de waarheid nu kennen? Of moet het skelet opnieuw de kartonnen doos in en opgeborgen worden in de boekentoren net zo lang tot de wetenschap nog méér kan onderzoeken dan thans het geval is? 

Historicus en schrijver Bart van Loo is er eerder filosofisch over. 

 

 Ik zal er mij dan maar bij neerleggen zeker? 

 

NOOT : 

De tentoonstelling loopt nog tot en met 19 januari 2025 en is gratis te bezoeken met de Museumpas.