Onze psychologische voorbereiding op de terugkeer van De Rechtvaardige Rechters.
Het is nog een kwestie van een kleine maand vooraleer Winnie en ikzelf met een heleboel anderen in een figuratieavontuur stappen. Juist, ik heb het over het maken van de film "De Diefte" waar ik het hier eerder ook al over heb gehad.
Lees daartoe:
Wie van ons is er trouwens niet op gebrand om de waarheid te vinden achter de diefstal van het paneel "De Rechtvaardiger Rechters" uit de polyptiek het "Lam Gods" van de gebroeders van Eyck dat zijn thuisbasis heeft in de Gentse Sint-Baafskathedraal? Meer nog, wie van ons wil niet dat dat paneel eindelijk na zovele jaren kan teruggevonden worden?
In de loop van de intussen meer dan negentig jaar na de stoutmoedige diefstal ervan, zijn heel wat ideeën van would-be speurders de revue gepasseerd. Ja ook mijn oudste broer die bouwkundig ingenieur is, boog zich een paar decennia geleden over de kwestie en kwam tot de bevinding dat het paneel van de Rechtvaardige Rechters zich nergens anders kon bevinden dan in de spouwmuur van de Vijd-kapel. Maar verder dan dat idee is hij niet geraakt. Wie écht op zoek wilt, moet immers nogal wat administratieve rompslomp doorlopen vooraleer hij het licht op groen krijgt om tot enig speurwerk over te mogen gaan. En dat zag mijn broer dan weer niet zitten.
Komt nu met het maken van de film "De Diefte" niet alleen de volledige waarheid maar ook het paneel zélf aan het licht?
Winnie wilt er zich in ieder geval psychologisch op voorbereiden en troont mij daarom mee naar de Sint-Baafskathedraal. Sinds de restauratie van de kathedraal ben ik er eerlijk gezegd nog niet echt op verkenning geweest, een vlugge blik ter plekke niet te na gesproken.
Toen anno 2012 het plan werd aangevat om het veelluik van de gebroeders van Eyck grondig te restaureren werden daar meteen ook grootse plannen aan gekoppeld om ook de Sint-Baafskathedraal een ware make-over te geven en ze te voorzien van een heus bezoekerscentrum dat meteen ook toegankelijk zou zijn voor rolstoelgebruikers.
Zo geschiedde en anno 2021 werd het bezoekerscentrum geopend door toenmalig Vlaams minister-president Jan Jambon die (zo zag ik het althans tijdens de journaaluitzending van die dag) wat onhandig met een 3D-bril liep te klungelen.
Hoewel keurig gebrieft over hoe zo'n 3D-bril dient op het hoofd te worden gezet, klungel ik nu zelf toch ook dat het een lieve lust is. Maar Jan Jambon was destijds wild enthousiast over de virtuele realiteit die hij te zien kreeg en dus probeer ik dat nu ook te zijn.
Het is de bedoeling van de makers van het hele concept dat de bezoekers met de VR-bril effectief rondwandelen in de prachtig gerestaureerde crypte en vermits daar zo links en rechts een trapje of hellinkje is, is de bril zo ontworpen dat je niet alleen de virtuele realiteit maar -indien nodig - ook de echte realiteit kan zien. Kwestie van niet met je klikken en klakken languit onderuit te gaan.
't Moet zijn dat ik fictie en realiteit maar moeilijk tezelfdertijd met elkaar weet te combineren want het verhaal over de bouw van de kathedraal is al een heel eind gevorderd eer ik de situatie min of meer onder controle krijg. Dat verklaart wellicht meteen ook het geklungel van Jan Jambon destijds. 😂
Tegen de tijd dat ik mijn tegenwoordigheid van geest terug heb, is een zoveelste fase van de bouw van de kathedraal aan de gang: de bouw van de kranskapellen waaronder de Vijd-kapel. Net op tijd dus om me - alsof ik er met een helikopter bovencirkel - over de muren van de kapellen heen te buigen en te ontdekken dat mijn broer inderdaad gelijk heeft : er zitten wel degelijk spouwmuren tussen de kranskapellen! 👌
Niets zo leuk als de virtuele realiteit waarin ik Jan Van Eyck in zijn schildersatelier aan het werk zie. Ik zie hoe de edelman Joos Vijd, opdrachtgever voor het veelluik, geknield zit te poseren en hoe leerjongens in vijzels kleuren aan het mengen zijn.
Hoe mooi ook, af en toe kan ik het me toch niet laten om de bril wat opzij te schuiven zodat ik wat foto's kan maken van de werkelijk schitterende crypte. Maar ach ... foto's nemen van de werkelijke wereld terwijl je een VR-bril op je kop hebt ... evident is het niet! 😏
Winnie is intussen al een stuk verder gevorderd en staat met kippenvel op de armen te kijken naar het goddelijke veelluik. Terwijl ze dit doet, maak ik stiekem en op de tast een foto van haar om eenmaal thuis te ontdekken dat ... O, NEE TOCH HE .... !!!
 |
| O neen, integraal gestolen! |
Na alles wat de meesterlijke polyptiek heeft meegemaakt tijdens de beeldenstorm van 1566, de kunstroof door Napoleon aan het begin van de negentiende eeuw, in de zoutmijnen van Hitler tijdens Wereldoorlog II en nog later de stoutmoedige diefte door Arsène Goedertier beter gekend als D.U.A., blijkt nu het volledige werk te zijn verdwenen. 😱
Ach welnee ... het is maar een grapje. Virtuele realiteit kan je immers niet fotograferen!
VR laat ons wél zien hoe het paneel zou kunnen gestolen zijn. Ik zie immers niet alleen Arsène maar ook nog een tweede persoon tijdens de diefstal aan het werk. Een van beide mannen springt gezwind op het altaar en springt er naderhand ook weer net zo gezwind af. En eerlijk ... Arsène is op het ogenblik van de diefstal al achtenvijftig en niet super gezond. Zou hij in staat zijn geweest om zo kwiek dat altaar op en af te springen?
Ligt de oplossing van het mysterie met andere woorden bij die tweede persoon? Zullen de makers van de film "De Diefte" net door het voorbereiden van hun film eindelijk op het juiste spoor van De Rechtvaardige Rechters zijn gekomen?
Langsheen een indrukwekkende gloednieuwe trappenhal met liftkoker klauteren wij nu naar boven. Langs de buitenmuren en glasramen van de kranskapellen. We kijken uit ook op de tuin van het bisschoppelijk paleis.
En dan is daar het moment suprême ... het veelluik van de gebroeders Van Eyck is -nu de restauratie bijna is afgerond- in zijn volle glorie te aanschouwen. Nooit eerder zag ik het zo mooi! Zo prachtig én levendig zijn de kleuren. De genialiteit van de gebroeders is werkelijk om stil van te worden.
Maar hoe zit het nu met "De Diefte"? Welk verhaal weet het Lam Gods ons te vertellen? Nu het stof en de oude, vergeelde vernislagen uit de ogen van het Lam zijn weggepoetst, komt de waarheid misschien toch aan het licht.
Wat Winnie betreft, dat is mij intussen wel duidelijk. Zij heeft (net als Mia) ongetwijfeld het licht gezien!
Reacties