Ieper is zoveel meer dan De Groote Oorlog

Het is een beetje een jaarlijkse traditie geworden voor ons. Het bijwonen van de poppy parade in Ieper op 11 november, dag van de wapenstilstand. Ieper heeft enorm afgezien tijdens die afschuwelijke oorlog en vooral de Britten hebben er immens geleden.

Mijn geschiedenisboeken hebben me echter geleerd dat de Ieperlingen niet opgezet waren met het idee van Winston Churchill om hun stad in puin achter te laten en als oorlogsmonument ter ere van de zovele gesneuvelde Britse soldaten te blijven eren. Ik kan me dus best wel voorstellen dat ze in Ieper de stad ook op een andere manier willen promoten dan louter als een stad die 100 jaar geleden totaal verwoest werd.
Met dit idee voor ogen, trok ik ook tijdens dit 11 november-weekend naar Ieper om het ook eens over wat anders te hebben dan die verdomde oorlog.

Geloof me ... dat is niet makkelijk.

Werkelijk alles ademt er nog steeds De Groote Oorlog uit. Bovendien … niet over de Menenpoort schrijven of over de Last Post die al sinds 1928 iedere avond om stipt 20u00 wordt geblazen, zou ongeveer hetzelfde betekenen als een trip naar Auschwitz maken maar daarbij met geen woord reppen over het vernietigingskamp aldaar. Dat kan dus niet.

De straat die van De Grote Markt naar de Menenpoort leidt, telt trouwens zovele oorlogssouvenirwinkels die volledig gericht zijn op de Britse toeristen, dat je je de vraag kan stellen of de moderne Ieperling er wel mee gediend zou zijn mocht je in een schrijven over zijn stad het niet over WOI zou hebben.

Een en ander ruikt, vind ik toch wel wat naar platte commercie. Dat er massaal veel poppies in karton of ander materiaal wordt verkocht, kan ik nog wel waarderen vermits de opbrengst ervan naar een fonds voor oorlogsveteranen gaat. Maar wat te denken van de plaatselijke opticien die briletuien met de afbeelding van The Menin Gate verkoopt ? Of de vele tommies en poppies in chocolade waarvan de pralineswinkels uitpuilen ? Of erger nog ... de verkoop van munitie, gespen, verroeste helmen die nu nog steeds op de voormalige slagvelden worden teruggevonden ?

De chocolade mag dan wel heerlijk zijn, ik vind dit alles toch eerder smakeloos.

De Britten niet. Die zijn zeer ingenomen met de aandacht die hun gesneuvelde helden hier nog steeds ontvangen. De Last Post bijwonen is telkens weer een kippenvelmoment. Ook vandaag.

De stad heeft, nu de herdenkingen rond honderd jaar Groote Oorlog voorbij zijn, toch nog heel wat ideeën in petto opdat de afschuw nooit zal worden vergeten.

Maar genoeg hierover. Ik wil immers ook een andere kant van Ieper zien en dat willen ze daar zélf ook ! Getuige het nog niet zo lang geleden geopende Ypermuseum over de geschiedenis van de middeleeuwse lakenstad tot nu.


Vandaag echter schijnt de zon nog en aangezien er een kletsnatte 11 novemberdag is voorspeld willen we voor we het museum bezoeken, toch liever een wandeling maken op de vestingsmuur die Vauban hier ooit in opdracht heeft uitgetekend. Liefst 10 jaar lang heeft het geduurd eer de verdedigingsgordel rond de stad klaar was. Vandaag, onder een stralende najaarszon is het er heerlijk wandelen. De herfstkleuren lijken hier meer gouden dan elders. Er zijn dus nogal wat wandelaars op pad ... ook wij genieten van dit fantastisch mooie park hier bovenop de vesting.

‘s Anderendaags tapt het weer – zoals voorspeld – uit een heel ander vaatje. Liever dan de plechtigheid aan de Menenpoort bij te wonen, duiken mijn vriend en ik nadat de poppy parade in dit gure en kletsnatte weer voorbij is gemarcheerd de Lakenhalle binnen. Mijn vriend wil het Flanders Fields Museum bezoeken en ik het gloednieuwe Ypermuseum dat zich onder hetzelfde dak bevindt. Beide musea zijn gratis toegankelijk middels onze Museumpass en we kussen elkaar “tot straks” om dan allebei een ander museum binnen de prachtige gotische Lakenhalle te bezoeken.
Het nieuwe Ypermuseum leert mij eindelijk een heel ander Ieper kennen dan dat wat ik middels de Groote Oorlog ken. Zo goed voor Ieper dat het er kwam !

Ene Kathelijne en haar kat Leon loodsen mij op een prettige manier doorheen het museum. Kathelijne is nu eens een modebewuste middeleeuwse deerne of boerin die have en goed heeft moeten ontvluchten en daarbij haar beste schoenen is kwijtgespeeld, dan weer is ze kantkloster die wat geld wilt bij verdienen aangezien ze met het loon van haar man niet toekomt om de touwtjes aan elkaar te knopen.
In welke gedaante Kathelijne ook verschijnt, ze spreekt steeds met een sappige tongval terwijl haar kater eerder wijsneuzerig de historische puntjes op de i zet. Leuk !


Het museum is zeer aantrekkelijk ingericht en het is ook voor kinderen heel prettig om de geschiedenis van de stad te ontdekken. De plattegrond is zelfs voor de kleinste uk leuk vermits die op hun ooghoogte is gemodelleerd. Dit speelse museum is van topkwaliteit en leert mij bepaalde aspecten van bijvoorbeeld de middeleeuwen die ik nog niet kende.

Eerlijk ? Ik wist niet dat Ieper zo’n rijk verleden had. Heel tastbaar en heel concreet ervaar je hier wat het betekent wanneer ze het in saaie geschiedenislessen hebben over de bloei van een stad.
Nochtans heeft Ieper naast bloei ook heel wat ellende gekend. Ze hebben het hier zelfs over (zoals een kat die heeft) de negen levens van de stad.

Ieper wordt trouwens de kattenstad genoemd maar waarom dat zo is en waarom ze daar ooit op het waanzinnige idee zijn gekomen om katten van de belforttoren te gooien, is mij niet duidelijk geworden. Het kan natuurlijk zijn dat ik daar heb over gekeken want het museum bevat heel veel informatie.

Geniaal en bovendien erg leerrijk, is de film die op de bovenste verdieping en net onder het dak wordt afgespeeld. Hoe leuk is dit zeg ?! Nooit eerder zo gelachen bij een geschiedenisoverzicht . En ik was heus niet de enige die aan het lachen ging. Naast mij zat een man wel heel geamuseerd te gniffelen. Of wat dacht je van de “verlicht” despoot keizer Jozef die getooid met lampenkap op het hoofd aan de wetgevende touwtjes trekt ? Hilarisch toch ?!

De makers van dit museum hebben niet alleen knappe historische stukken bij elkaar gebracht. Ze hebben ook oog gehad voor overzicht, duiding en oogstrelende decors. Bovendien is er gedacht aan voldoende zitmogelijkheid doorheen het museum.

Een leuk extraatje is dat ik - door het bezoek aan het Ypermuseum - meteen ook de kans kreeg de raadzaal van de stad te bekijken.

Om dan toch nog een keertje terug te keren naar wat De Eerste Wereldoorlog met Ieper heeft gedaan, heb ik dank zij dit prachtige museum heel goed begrepen waarom zijn bewoners niets moesten weten van het Britse idee om de verwoeste stad niet herop te bouwen.

Wie zo’n rijke geschiedenis heeft, laat die nooit meer afnemen !

#museumpassmusees