Over een heldhaftige ruiter en de benen van diens paard

Wat doet een mens zoal wanneer blijkt dat hij omwille van een operatie aan de ledematen wekenlang aan zetel, stoel, rolstoel en krukken gebonden is ? Juist !

Ik amuseer mij met datgene wat ik afgelopen jaar heb ontdekt tijdens het reizen. Ik lees, schrijf, herbekijk foto’s en toets alles wat ik door gidsen en reisboeken heb geleerd.
Schreef ik recent nog over de “wedstrijd” die ik in de Stefansdom van Wenen had gewonnen maar waarbij ik pas later tot de ontdekking kwam dat van het gewonnen verhaal geen fluit klopte, dan wou ik – nu ik hier toch maar zit te lanterfanten – nog een tweede theorie die we tijdens diezelfde citytrip te horen kreeg aan de werkelijkheid toetsen. Gewapend met mijn digitaal fotoarchief en het internet zou ik de geschiedenis induiken en nagaan of waar was wat me werd verteld.

Over welke bewering gaat het nu eigenlijk ? Wel, er blijkt een eeuwenoude overeenkomst  tussen beeldhouwers te bestaan die aan de hand van de stand van de benen van het paard aangeven op welke wijze een vereeuwigde held de dood vond. Tussen haakjes, vermits het paard gezien wordt als een edel dier, hebben we het over benen en niet over poten. Maar goed … hoe kan je aan de hand van paardebenen aflezen hoe zijn ruiter gestorven is ?

Wel, bekijk het standbeeld en de rest is eenvoudig :

• Een steigerend paard wijst op een heldhaftige dood op het slagveld.

Killed in action

• Een paard waarvan een van de voorste benen is opgetild, geeft aan dat de ruiter niet op het slagveld is overleden maar wel aan de verwondingen die hij op het slagveld heeft opgelopen. Dood door heldhaftige wonden dus.

Gestorven in een veldhospitaal

• Wanneer het paard zijn ruiter draagt en daarbij met de vier benen op de grond staat, dan is de ruiter misschien wel een held maar desondanks gewoon op dezelfde manier gestorven als de meeste stervelingen : van ouderdom of ziekte. In ieder geval heeft zijn dood niets met oorlogsgeweld te maken.

D.I.P. (Died in peace)

Kijk, dit verhaal kreeg ik te horen op het Heldenplein te Wenen aan de voet van het standbeeld van aartshertog Karel van Oostenrijk-Teschen.

Heldenplein in Wenen

Ik vond het dan ook niet meteen nodig om de doodsoorzaak van deze danig stoer uitziende held te gaan opzoeken. Welke gids zou het in het hoofd halen om een bewering te maken die al meteen ter plekke door een of andere geschiedenisfanaat in de groep zou kunnen worden ontkracht. Geen enkele toch ?

Bij wijze van tijdverdrijf vond ik het daarom veel leuker om in mijn fotoarchief te gaan rommelen en een en ander op te zoeken. Op die manier zou ik de reizen van de afgelopen jaren nog eens opnieuw beleven.
Lang heeft dat allemaal jammer genoeg niet geduurd. Binnen de kortste keren kon ik de theorie ontkrachten en bovendien heb ik er zelfs helemaal niet voor in de geschiedenisboeken moeten neuzen.

Een van de eerste ruiterstandbeelden die ik op foto tegenkwam was namelijk dat van veldmaarschalk Earl Haig dat te zien is in Edinburg Castle. Daar staat zijn paard vredig op vier benen voor zich uit te kijken. Ik voelde me er al gelijk wat ongemakkelijk bij. Earl Haig die ” the butcher of the Somme” als nickname kreeg omdat hij soldaten massaal als kanonnenvlees het slagveld bleef insturen, was zelf vredig in bed gestorven ? Hoe onrechtvaardig eigenlijk !

Haig in Edinburg Castle

Toen bedacht ik me onmiddellijk dat ik nog een tweede ruiterstandbeeld van Haig heb gefotografeerd en wel tijdens een vrij recente trip naar Londen.
Die foto was snel gevonden en wat bleek : volgens dit Londense standbeeld stierf Haig aan de gevolgen van zijn verwondingen opgelopen op het slagveld.

Haig in Londen

Zo lang heeft het dus geduurd vooraleer de theorie van de gids aan diggelen viel.
Twee standbeelden van één enkel iemand en al meteen twee doodsoorzaken. Hoe is het mogelijk ?!

Dus toch maar even opgezocht welke dood die kerel van het steigerende paard op het Weense Heldenplein heeft gehad. En raad eens ? Karel sliep op 75 jarige leeftijd vredig in in zijn warme thuisbed en dit vele, vele jaren nadat hij zich had terug getrokken uit het militaire en politieke leven. Net als de beenhouwer van de Somme geen dood op het veld van eer dus.

Je moet als gids wel lef hebben om dergelijke onzinverhalen te vertellen. Onze gids in Wenen was een giechelende soms iets te vrolijke Nederlandse meid.
Geen wonder dus dat zij ons tot tweemaal toe een “broodjeaapverhaal”heeft verkocht.

Kreeg jij ook ooit door een gids een onzinverhaal op de mouw gespeld ? Kruip in de pen en vertel het me. Ik lees je graag !